Kabala - Jevrejski misticizam

KABALA הקבלה

Kabala, jedan od koncepata misticizma unutar jevrejske vere – judaizma (ja’adut, יהדות), nastoji da objasni svet, i šire uticaje u njemu, na osnovu specifičnih tumačenja teksta, odnosno simbola, ezoternog znanja, numeričkih odnosa, te i kroz posebnu i pažljivu upotrebu hebrejskog alefbeta u pojedinim tekstovima, gematrije (גימטריה). Tako je jevrejski misticizam, prosto rečeno, nerazdvojni deo "Tore" (תורה), te jevrejske "Biblije" (TaNaH-a, תנ"ך) i vere (emuna, אמונה), kroz koje čovek uči kako biti Čovek (, איש).

Kabala se u dalekoj prošlosti prenosila isključivo usmenim putem, odnosno sve do III veka kada je napisana čuvena "Sefer Jecira" (ספר יצירה, Knjiga stvaranja), stožer ove mistične ideje koji tumači stvaranje putem simbolike deset sefirot (ספירות) Drveta života (Ec hajim, עץ חיים) i dvadeset dva slova hebrejskog alefbeta, a kojima su sefire povezane. Otud je Sefer Jecira verovatno među prvim naslovima jevrejskog misticizma, odnosno mističnog tumačenja originalnog biblijskog teksta.

JUDAIZAM
ja'adut, יהדות

Judaizam predstavlja religiju koja propoveda veru u Jednoga, bestelesnog i samo duhovnog Boga. On predstavlja sveukupnost moralnih savršenstava, Imena, kojeg, zbog svetosti, nije dozvoljeno uzaludno izgovarati. Jevrejska vera temelji se u poslušnosti prema božanskom zakonu koji je u "TaNaH"-u (תנ"ך), hebrejskoj "Bibliji", odnosno "Tori" (תורה). Radi se o sintetiziranom rukopisu od 24 knjige, pisanom na hebrejskom (ivrit, עברית) i delimično na aramejskom jeziku (aramaja, ארמיא) koji govori o istoriji, idejama i društvenim borbama judinog naroda, a ujedno čini i zbirku verskih i pravnih propisa, kao i starih mitova verovatno preuzetih od drugih još starijih naroda istoka.

Jezici jevrejskog misticizma

Interesantna je činjenica da u dosadašnjoj istoriji nikada nije bio zabeležen slučaj potpune revitalizacije jednog jezika, nijednog izuzev hebrejskog. Tu se pre svega misli na ponovno vraćanje u upotrebu davno (govorno) izumrlog jezika, kojim se nije pričalo dugi niz vekova, ali koji se u ovom slučaju očuvao zahvaljujući verskoj službi u jevrejskim zajednicama širom sveta.

Saga o hebrejskom jeziku (ivritu, עברית) jedna je dramatična i zanimljiva priča vezana za poreklo, opstanak i ponovnu masovnu upotrebu ovog starog načina komunikacije. Priča o hebrejskom je mnogo više od pukih reči i gramatičkih pravila jer kada govorimo o ivritu mi u stvari pričamo o dugoj istoriji jednog naroda, oslikanoj u burnim milenijumima njegovog života, delima i uticaju koji je iz njega proistekao, a sve ovekovečeno u savršenoj šemi semitskog sistema sporazumevanja.
Hebrejski jezik, ivrit jezik jevreja - kabala, ArsMagine.com
HEBREJSKI, ivrit

"Hebrejski jezik preneće se iz sinagoga u učilišta,
zatim iz učilišta u škole,
a iz škola u domove i…
postaće živi jezik."

Aramejski jezik, aramaja - kabala, ArsMagine.com
ARAMEJSKI, aramaja

Prve uvide u Jevrejski Aramejski dobijamo kroz tekstove iz perioda 530 godine p.n.e. i vojne utvrde sa ostrva Elefantin na Nilu...

Jidiš, jezik nemačkih Jevreja - kabala, ArsMagine.com
JIDIŠ, dajč

"Ljudska bića rođena su slobodna i jednaka u dostojanstvu i pravima. Obdarena razumom treba da postupaju u duhu bratstva..."

Druge bitne oblasti

Jevrejska vera za svog utemeljivača ima Mojsija (Moše, משה), vođu i zakonodavca koji je narod oslobodio egipatskog ropstva i na gori Sinaj dao tablice sa zapovestima (luhot ha'brit, לוחות הברית) koje su postali temelj Jevrejske religije.

Uloga verskih autoriteta, poput Mojsija, može se sagledati kroz potrebu čitavog naroda za modelima. Herojima. Pošto se duhovne kategorije ne mogu opisati ni teorijski ni eksperimentalno, u tom domenu moramo se osloniti na svedočanstva onih koji su imali određena iskustva. Zato je najbolji način pripitomljavanja divljeg slona vezivanje za već pripitomljenog. Takvim primerom jedan stvor je u prilici da spozna kako zapravo može da egzistira i kao pitom.
Talmud - kabala, ArsMagine.com
TALMUD תלמוד

Delo za proučavanje na rabinskim akademijama...

Pristup čitanju Talmuda - kabala, ArsMagine.com
PRISTUP TALMUDU

Izvorište mudrosti generacija koje su tu da upute i savetuju...

13 principa vere - kabala, ArsMagine.com
13 PRINCIPA VERE

Verujem potpunom verom da je Bog Tvorac i Vladalac...

Srpske sinagoge kojih više nema - kabala, ArsMagine.com
SRPSKE SINAGOGE

"Ovo su vrata božija, pravedni neka uđu..."

Jehuda Alkalaj, začetak cionizma i stvaranja moderne države Izrael - kabala, ArsMagine.com
JEHUDA ALKALAJ

"Lutamo iz grada u grad po zemljama sveta i tražimo egzistenciju..."

Teodor Hercl, stvaranje moderne države Izrael - kabala, ArsMagine.com
TEODOR HERCL

Vizionar države (Hozeh Ha’Medina, חוזה המדינה)...

Kabala u okvirima jevrejske liturgija

Ako bismo napravili analogiju između teorije relativnosti i religije, moglo bi se zaključiti da nesuglasice oko verskih ubeđenja nisu od suštinskog značaja, jer su one, pre svega, posledica različitih sistema referencije. Te kada bismo bili u stanju da situaciju sagledamo iz nekog apsolutnog ugla (što nismo, ali koji, po pretpostavci, jedini reflektuje pravu prirodu Stvarnosti), problemi koji nam se sada, ali i oduvek, čine nepremostivim automatski bi nestali.
Jedid nefeš, jevrejska molitva za Šabat - kabala, ArsMagine.com
ידיד נפש

JEDID NEFEŠ

Ana behoah, jevrejska molitva za Šabat - kabala, ArsMagine.com
אנא בכח

ANA BEHOAH

Leha dodi, jevrejska molitva za Šabat - kabala, ArsMagine.com
לכה דודי

LEHA DODI

Šema Izrael, jevrejska molitva za Šabat - kabala, ArsMagine.com
שמע ישראל

ŠMA IZRAEL

Imate pitanja?
Potencijalni odgovori:

Kabala predstavlja glavni tok jevrejskog misticizma koji potencijalno nudi dublja i mnogo kompleksnija objašnjenja na mnoga jednako složena, paradoksalna i problematična verska pitanja i sve utemeljeno na dubinskom, odnosno slojevitom alegorijskom čitanju originalnog teksta jevrejske "Biblije" iz više različitih uglova simultano.

Judaizam je od suštinskog značaja i predstavlja glavno izvorište i polazište koje uspostavlja temelje jevrejskoj veri. Potom, kroz jevrejski misticizam, te kabalu kao njen najrazvijeniji i najzastupljeniji pravac promišljanja, mi dobijamo osnovu za dublje zalaženje u okvire judaizma koji prevazilaze početno, ali i najzastupljenije egzoterno tumačenje, odnosno bukvalno čitanje biblijskog teksta. Samim time kabala je neotuđivi deo judaizma. Njen alat za dublje proučavanje ideje Boga, postanja i sveobuhvatne realnosti na svim nivoima postojanja.

Judaizam je religija koja propoveda veru u jednog, bestelesnog i samo duhovnog Boga. Boga koji predstavlja sveukupnost moralnih savršenstava, a čije Ime, zbog svetosti, nije dozvoljeno uzaludno izgovarati. Judaizam se temelji u poslušnosti prema božanskom zakonu koji je u "TaNaH"-u, odnosno hebrejskoj "Bibliji", "Tori", odnosno Mojsijevom Petoknjižju.

Reč je o rukopisima objedinjenim u 24 tematske knjige, pisanim na hebrejskom i delimično na aramejskom jeziku koji govore o istoriji, idejama i društvenim borbama judinog naroda. Ujedno ovo delo čini i izvorište pravnih propisa, kao i zbir starih mitova verovatno delom preuzetih od drugih, još starijih naroda istoka.

Hebrejski jezik predstavlja jezik kojim je napisana jevrejska "Biblija" i koji, kao takav, predstvalja ključ za celokupno i najpotpunije razumevanje Biblije, kao temelja monoteizma, ali i potonjih avramskih religija koje su se razvile iz primarnog jevrejskog koncepta - hrišćanstva i islama. Poznavanje hebrejskog jezika otvara vrata razumevanju centralnog pravca jevrejskog misticizma, odnosno kabale, koja je bez upotrebne vrednosti hebrejskog jezika u potpunosti kriptovana te samim time nerazumljiva.

Jevrejska vera za svog utemeljivača ima Mojsija, vođu i zakonodavca koji je narod oslobodio egipatskog ropstva i na gori Sinaj dao tablice sa zapovestima koje su postali temelji jevrejske religije.

Svaka religija ima svoje specifične pravce i vidove bavljenja teškim, kompleksnim pitanjima koja se direktno tiču njihovog matičnog verskog sistema. Hrišćanima je na raspolaganju, između ostalih, isihazam; islamu je poznat sufizam. Isto tako i mnoge hrišćanske podgrupe imaju svoje mistične pravce koji se često nazivaju njihovim kabalama, a sve to po uzoru na izvornu jevrejsku, njen sistem. Otud hrišćansku kabalu nazivamo cabala; dok je hermetistima na raspolaganju qabbalah.

Svakako sve tri imaju određenih dodirnih tačaka, iako potonje dve izvornu ideju monoteizma u određenoj meri modifikuju i na taj način je odvajaju od striktnih jevrejskih korena.